Nike Waffle

Waffle

Dziś Nike słynie z innowacyjnych projektów obuwia, ale był czas, kiedy marka ta była w dużej mierze nieznana. Jednak nawet w pierwszych latach istnienia firma była przepełniona duchem kreatywności. W dużej mierze zawdzięczamy to odważnej wizji Billa Bowermana, którego nieustraszone poszukiwania nowatorskich rozwiązań zaowocowały powstaniem pierwszego buta do biegania - Nike Waffle Trainer. Ten nowatorski projekt nie był zwykłym butem, lecz uosobieniem twórczego geniuszu Bowermana. Zapowiedział światu firmę Nike i zapoczątkował niesamowity rozwój, który miał nastąpić później.

Historia modelu Waffle zaczęła się w 1971 roku. Bowerman próbował skonstruować but do biegania, który zachowywałby przyczepność na różnych powierzchniach bez użycia kolców. Bodźcem do tego pomysłu była modernizacja bieżni na Hayward Field, gdzie Bowerman prowadził udaną karierę trenerską. Pod koniec 1969 roku żużlowa bieżnia została zmieniona na syntetyczną, przeznaczoną do biegania w każdych warunkach atmosferycznych. Kompozyt uretanu i piasku był twardy i stworzony do szybkości, ale łatwo ulegał zniszczeniu przez kolce współczesnych biegaczy, więc konieczny był nowy projekt. Nie poprzestając na stworzeniu buta dostosowanego do nowej bieżni, wizjoner chciał stworzyć coś, co będzie można używać na całej gamie nawierzchni, od trawy po syntetyki i wszystko pomiędzy.

Rok 1971 był również pierwszym rokiem działalności firmy Nike, więc Bowerman i jego partner biznesowy oraz były uczeń Phil Knight chcieli zrobić wrażenie. Pod poprzednią nazwą Blue Ribbon Sports ich praca polegała głównie na dystrybucji produktów japońskiej marki Onitsuka Tiger. Bowerman jednak od lat bawił się projektowaniem butów i chętnie eksperymentował z nowymi pomysłami. To właśnie ten entuzjazm, połączony z przełomowym momentem w śniadaniu, doprowadził do powstania przełomowej podeszwy Nike Waffle Sole.

Aby pomóc w opracowaniu koncepcji podeszwy, Bowerman zaczął omawiać pomysły ze swoją żoną Barbarą. Chciał mieć niekonwencjonalny wzór przyczepności, który mógłby się dostosować do różnych powierzchni i poprosił ją o poszukanie przedmiotów, które mogłyby nadać odpowiedni kształt bieżnikowi. Pewnego niedzielnego poranka Bowerman miał moment eureki. Barbara przygotowywała śniadanie, używając starej gofrownicy z lat 30. ubiegłego wieku, gdy jej mąż nagle wpadł na pomysł - a gdyby podeszwa miała taką samą siatkową strukturę jak gofrownica?

Podekscytowany Bowerman pospieszył do garażu po płynny uretan, który wlał do żelazka. W pośpiechu zapomniał dodać do metalowej powierzchni powłokę nieprzywierającą, co spowodowało jej zniszczenie. Ten szczęśliwy wypadek nieumyślnie stworzył kawałek historii Nike. Choć urządzenie do gotowania zostało później wyrzucone, odległe położenie ich posiadłości sprawiło, że po prostu wrzucono je do śmietnika w ziemi. Tam zostało zakonserwowane i ostatecznie odnalezione przez syna Bowermana, Toma, w 2010 roku, wraz z innymi pamiątkami, takimi jak wczesne prototypy Waffle. Szwagierka Toma, Melissa, zdała sobie sprawę z wartości tych przedmiotów i wysłała e-mail do historyka Nike, Scotta Reamesa. Zaskoczony - podobnie jak wszyscy inni, myślał, że gofrownica przepadła na zawsze - Reames skorzystał z okazji, by zdobyć relikwię i w końcu wymienił ją na darowiznę na rzecz drużyny biegowej i poligonu Condon-Wheeler, która służy społeczności, w której Bowerman się wychował.

Ten eksponat jest obecnie wystawiony w siedzibie Nike w Oregonie, ale już wtedy stał się inspiracją do stworzenia pierwszej podeszwy Waffle Sole, która zmieniła zarówno scenę biegową, jak i historię marki. Elegancka gumowa konstrukcja podeszwy z kwadratowymi kolcami ułożonymi w siatkę na całej powierzchni zapewniała odpowiednią trakcję, która sprawdzała się na wielu trasach i w różnych warunkach. Jest bardziej elastyczna niż tradycyjne kolce, lekka i zapewnia lepszą amortyzację, dzięki czemu wspiera biegaczy zarówno na gładkich, jak i nierównych powierzchniach. Lekki materiał i minimalistyczna konstrukcja pozwoliły na obniżenie wagi całego buta, dzięki czemu biegacze mogli z łatwością osiągać większe prędkości. Pierwsze wersje kolorystyczne to przyciągająca wzrok czerwień i biel, a późniejsze modele były w kolorach żółtym i zielonym Uniwersytetu Oregon oraz niebieskim i złotym Uniwersytetu UCLA. W butach pojawiło się także nowe logo - ikoniczny swoosh - nadając im charakterystyczny wygląd, który z czasem stał się niepowtarzalnym znakiem rozpoznawczym marki Nike.

Najwcześniejsza wersja modelu Nike Waffle została rozdana biegaczom podczas prób olimpijskich w 1972 roku w Eugene w stanie Oregon. Nazywane Nike Waffle Racer, ale znane jako "Moonshoe" ze względu na wzór, jaki pozostawiają w kurzu, podobny do tego, jaki pozostawiają astronauci na Księżycu, na potrzeby imprezy wyprodukowano zaledwie 12 par. Jeden z nich pojawił się kilkadziesiąt lat później na aukcji najrzadszych sneakersów świata w Sotheby's, gdzie osiągnął cenę ponad 400 000 dolarów, co świadczy o jego niesamowitym dziedzictwie. Wersja z 1972 roku udowodniła, że podeszwa Waffle Sole Bowermana jest skuteczna, więc zaczął starać się o jej opatentowanie. Kiedy w 1974 roku patent został przyznany, Nike oficjalnie wypuściła swój pierwszy but do biegania - Waffle Trainer.

Podeszwa Waffle stanowiła ogromny krok naprzód w technologii butów do biegania. Guma była już używana do produkcji podeszew, ale nowy skład oznaczał, że była ona jednocześnie przyczepna, elastyczna i lekka. Firma Nike chciała również podkreślić jej trwałość oraz wysoką jakość wykonania. Tworząc podeszwę Waffle, Bowerman chciał wprowadzić na rynek markę Nike odważną, charakterystyczną innowację, która pomogłaby biegaczom, a jednocześnie odniosła sukces jako produkt powszechny. Model Nike Waffle Trainer osiągnął oba te cele, stając się popularnym wśród społeczności biegaczy ze względu na doskonałą przyczepność i konstrukcję ukierunkowaną na osiągi.

Nowatorska konstrukcja podeszwy Nike Waffle od razu zwróciła uwagę ludzi, zwłaszcza gdy sportowcy zobaczyli swoich rówieśników biegających w tych butach. Pierwsze artykuły w magazynach skupiały się na wyjątkowej trakcji i amortyzacji podeszwy zewnętrznej oraz lekkiej i wygodnej konstrukcji cholewki. Oprócz tego marka posługiwała się sloganem: "Made famous by word of foot advertising". Przed nastaniem czasów reklamy internetowej nic nie zapewniało lepszego poparcia dla butów niż zobaczenie kogoś, kto w nich biega, a Nike wykorzystała ten fakt do rozkwitu modelu Waffle.

W ciągu pierwszych kilku lat istnienia Waffle Trainer przeszedł wiele drobnych modyfikacji, ponieważ Nike wprowadzało kolejne ulepszenia do projektu, zaczynając od nazwy. Początkowo nazywano je Waffle Training, ale Knight i Bowerman szybko zorientowali się, że nazwa Waffle Trainer jest bardziej chwytliwa. W 1975 roku poszerzono podeszwę, aby zwiększyć stabilność, a także zmniejszono rozmiar kwadratowych kołków, zanim w 1977 roku pojawiła się wersja dla pań. Unowocześniono także branding - we wczesnych wersjach nazwa marki była umieszczona na języku małymi literami pisanymi kursywą, a w późniejszych wersjach zastosowano odważniejszą wersję pisaną wielkimi literami. Wreszcie, na butach wydanych w latach 74 i 75 odciśnięto numer patentu na podeszwę Waffle - 3793750 - dumnie eksponując jej unikalny charakter.

Choć Nike rozwinęła się i ewoluowała w międzynarodową korporację, podeszwa Waffle Sole pozostała ważną częścią estetyki wielu jej sneakersów. Pojawiła się w kolejnej ewolucji modelu Waffle Trainer - Waffle Racer z 1977 roku, który miał również lekką podeszwę środkową z tworzywa EVA, w pierwszym bucie Air - Nike Tailwind oraz w Challengerze z 1979 roku. Waffle Trainer 2 i Nike Waffle One, a także w kolaboracjach, takich jak sacai x Nike LDWaffle.

Po ponad 50 latach od powstania, entuzjaści sneakerów wciąż postrzegają Nike Waffle Trainer jako przełomowy projekt. Podeszwa Waffle stanowiła idealny fundament zarówno dla buta, jak i dla początkującej firmy, prowadząc do dziesięcioleci innowacyjnych projektów sneakersów i niemal niezrównanego sukcesu, który być może nigdy nie nastąpiłby bez pomysłowości Bowermana lub tego prostego śniadania. Od skromnych początków w kuchni do wystawy w siedzibie Nike w Beaverton, która w końcu trafiła do Narodowego Muzeum Historii Ameryki, dowodząc, jak ważna jest dla historii marki i całego kraju. Niezwykłe powstanie modelu Waffle Trainer pokazuje, że przy odrobinie wyobraźni, zdrowego zapału i odrobinie szczęścia można wykuć wielkość nawet w najbardziej nieprawdopodobnych miejscach.