Air Humara

Wzniosłe ambicje i skromny pracownik

Już na początku lat 80-tych Nike zaczęło wykraczać poza buty sportowe, które sprawiły, że firma odniosła tak duży sukces w swojej pierwszej dekadzie. Dedykowany dział turystyki pieszej utworzony w 1981 roku pozwolił marce eksperymentować z bardziej wytrzymałymi butami, tworząc podwaliny Nike ACG (All Conditions Gear) - części marki skupiającej się na tworzeniu funkcjonalnej odzieży outdoorowej. W latach 90-tych firma Nike jeszcze bardziej zdywersyfikowała swoją działalność, a do 1996 r. jej projektanci byli w stanie połączyć swoje doświadczenie w bieganiu wyczynowym z nowszym zainteresowaniem obuwiem terenowym, aby stworzyć serię butów do biegania w terenie, do których marka była szczególnie przywiązana pod koniec lat 90-tych. Pomimo posiadania do dyspozycji zespołu wysoko wykwalifikowanych ekspertów w dziedzinie obuwia, Nike wybrało niekonwencjonalną drogę, zatrudniając młodego projektanta z różnorodną historią zawodową, ale praktycznie bez doświadczenia w projektowaniu butów, aby stworzyć najbardziej funkcjonalny i technicznie zaawansowany but do biegania w terenie. Posunięcie to opłaciło się, ponieważ ten skromny pracownik stworzył dwie z najbardziej ponadczasowych sylwetek do biegania w terenie w historii marki: Air Humara i jego następcę, Air Terra Humara.

Urodzony projektant

Peter Fogg zawsze wydawał się przeznaczony do zostania projektantem. Syn nauczycielki sklepowej i nauczycielki plastyki, od najmłodszych lat naturalnie skłaniał się ku rysowaniu i uczęszczał na szereg zajęć opartych na projektowaniu w szkole. Podczas jednego z nich profesor Fogga zauważył, że lubi szkicować samochody i zasugerował, aby wypróbował projektowanie tesseralne - technikę, w której różne kształty są umieszczane razem w sposób przypominający mozaikę, aby stworzyć wzór bez żadnych przerw. Profesor skierował Fogga na kursy projektowania na San Jose State University, gdzie ukończył studia. Doprowadziło to młodego projektanta do szeregu różnych miejsc pracy, w których doskonalił swoje rzemiosło, pracując nad różnymi przedmiotami, od fajki do nurkowania po elektroniczne gry brydżowe, a nawet wnętrze Boeinga 737. Jednak podczas pracy nad tym samolotem miał poważne problemy zdrowotne i porzucił pracę, aby skupić się na powrocie do zdrowia.

Powrót do pracy

Przed chorobą Fogg zaczął się martwić, że jego kariera nigdzie nie zmierza, więc kiedy po kilku miesiącach leczenia wrócił do projektowania, wykorzystał ten moment jako okazję do zmiany. Skontaktował się z Dave'em Schenone, kolegą z czasów studiów w San Jose State, który został dyrektorem ds. projektowania odpowiedzialnym za projektantów obuwia Nike. Schenone powiedział mu, że zatrudniają nowych pracowników i poradził mu, by zastanowił się nad ubieganiem się o stanowisko. Fogg posłuchał rady przyjaciela i po kilku przesunięciach, które pozwoliły mu ćwiczyć rysowanie butów i rolek - nad czym Nike pracowało w tym czasie - miał szansę zaprezentować swoje umiejętności na rozmowie kwalifikacyjnej. Jego praktyka najwyraźniej była warta poświęconego czasu, ponieważ chociaż najbliższą rzeczą do buta, jaką kiedykolwiek zaprojektował, był but do nurkowania, Fogg otrzymał pracę.

Wymagające zadanie

Po przybyciu do Nike, Fogg został przydzielony do działu biegowego. Biegacze byli podstawą sukcesu firmy, odkąd Bill Bowerman zaprojektował podeszwę waflową, aby zwiększyć przyczepność butów na bieżni w 1971 roku, więc była to ważna nominacja, która wiązała się z presją i oczekiwaniami. Rzeczywiście, przejście nie było tak łatwe dla Fogga, ponieważ przeszedł od bycia częścią dużego zespołu odpowiedzialnego za długoterminowe, oparte na inżynierii projekty samolotów do pracy w bardzo małym zespole lub nawet samodzielnie nad obuwiem skoncentrowanym na wydajności i estetyce. Sprawy były jeszcze trudniejsze ze względu na rosnący sukces Nike, ponieważ zanim Fogg pojawił się na pokładzie w połowie lat 90-tych, kierownictwo firmy przestało określać ją jako zwykłego producenta obuwia, a zamiast tego podkreślało jej doświadczenie w projektowaniu i marketingu. Mniej więcej w tym czasie zauważyli zapotrzebowanie na dobrej jakości buty trailowe wśród społeczności biegaczy, ponieważ coraz więcej osób spędzało czas poza miastem na łonie natury, ale inne popularne marki były już aktywne w tej przestrzeni, więc musieli stworzyć coś, co wyróżni ich na tle konkurencji. Zgodnie z tymi ambicjami, Fogg został poproszony o stworzenie technicznie sprawnego buta do biegania w terenie, który pokazałby zdolność marki do tworzenia hiperfunkcjonalnego obuwia o atrakcyjnej estetyce.

Tarahumara

Ciesząc się z tego zadania, Fogg zdecydował, że najlepszym sposobem działania będzie zabawa z projektami. Czerpał z rzeczy, które go interesowały, w tym z własnego zamiłowania do biegania w terenie i dni spędzonych na jeździe na rowerze w błocie. Innym z jego najważniejszych wpływów była Tarahumara - rdzenna grupa z surowego kanionu w północnym Meksyku, której płaskie sandały zainspirowały już Nike Air Huarache z 1991 roku. W przeszłości osady Tarahumara znajdowały się tak daleko od siebie, że ich ludzie biegali między nimi nawet 200 mil przez kilka dni w trudnych, skalistych warunkach, aby przekazywać wiadomości. Ich własne słowo, Rarámuri, odnosi się nawet do ich biegowego dziedzictwa, a wytrzymałość na długich dystansach jest integralną częścią ich kultury.

Wytrzymała konstrukcja

Fogg wziął słowo "Humara" od Tarahumara i nadał je butom, tworząc projekt, który uosabiał atletyczną, wytrzymałą naturę tych ludzi, odchodząc od ciężkich, niezgrabnych butów trailowych, które były typowe dla tamtych czasów. Zamiast tego stworzył coś bardziej ukierunkowanego na bieganie, tworząc lekki, funkcjonalny model z wygodnym dopasowaniem, który był nadal wytrzymały, trwały i odporny na warunki atmosferyczne. Dał mu masywną, przyczepną podeszwę zewnętrzną z dwukierunkowymi podkładkami przyczepności w przedniej części stopy i pięcie, aby wspierać użytkownika podczas trekkingu w górę lub w dół. Elastyczne rowki na jej powierzchni utrzymywały dobry poziom zwrotności, a zastosowanie jednostki Zoom Air w przedniej części stopy i zamkniętego Air w pięcie sprawiło, że było to niezwykle wygodne, bez względu na to, czy stąpasz po skałach, gruzach i korzeniach, czy chodzisz po ulicach miasta. W międzyczasie emblemat w kształcie rombu poniżej łuku stopy działał jako centralny element podeszwy, dumnie ogłaszając przeznaczenie buta. Podobnie jak podeszwa zewnętrzna, zewnętrzna część podeszwy środkowej została zoptymalizowana pod kątem trudnych warunków, ponieważ została pokryta unikalną owijką tekstylną inspirowaną podeszwą środkową wcześniejszych butów treningowych Nike, która chroniła ją przed ścieraniem - po raz pierwszy coś takiego zastosowano w butach do biegania w terenie. Podczas projektowania cholewki, która została zbudowana z mieszanki materiału tekstylnego i siatki, aby zapewnić trwałość i wygodę, Fogg wzorował się na namiotach kempingowych, taśmach i butach wspinaczkowych. Nadało to również sportowy wygląd i pomogło miękko dopasować się do stopy, a gumowa osłona palców chroniła przód przed zadrapaniami i skaleczeniami. Właściwości hydrofobowe pozwoliły im wytrzymać mokre warunki, a charakterystyczny system sznurowania w kształcie wstęgi pomógł zabezpieczyć stopę podczas energicznych ruchów.

Terra Humara

Dzięki tak wielu funkcjom wspierającym, wielu uważało, że Air Humara był częścią serii ACG (All Conditions Gear) Nike, kiedy został wydany w 1997 roku. Rzeczywiście, mógłby dobrze pasować do tej serii, ale jego głównym celem było bieganie w terenie i, jak stwierdził sam Fogg, takie projekty muszą być przede wszystkim świetnymi butami do biegania, więc pozostał w dziale biegowym Nike. Mimo to zainspirował przyszłe projekty ACG i często jest uważany za część linii ACG. To samo dotyczy kolejnego sneakera Fogga, Air Terra Humara, który pojawił się zimą 1997 roku. Podobnie jak jego poprzednik, Terra Humara miał mocną, przyczepną podeszwę zewnętrzną, której czarna kolorystyka została zainspirowana oryginalnym Air Max 95 i podeszwą środkową zawierającą zarówno Zoom Air, jak i kapsułkowane powietrze. Zestaw okrągłych okienek w pięcie eksponuje poduszkę powietrzną, czyniąc Terra Humara jednymi z pierwszych butów do biegania w terenie z widocznym systemem Air. Aby zapobiec przebiciom podczas biegania w terenie, okna zostały odsunięte od powierzchni podeszwy środkowej, a te po jej środkowej stronie zostały nieco zmniejszone, aby zapewnić lepszą stabilność. W przypadku cholewki Fogg zainspirował się motocyklem, aby zapewnić poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Wizualnie jego boki przypominały koło motocykla, zakrzywiona nakładka na każdym z nich opierała się na tarczy hamulcowej, z serią palców przypominających szprychy rozchodzących się od niej, tworząc system sznurowania buta, podczas gdy okrągłe okienka Air w podeszwie środkowej stanowiły dalsze odniesienie do tej inspiracji motocyklami.

Pomysłowa reklama

Model Air Terra Humara był jeszcze głębiej związany z kolekcją ACG Nike niż jego poprzednik, a nazwa Terra pochodzi od modelu Air Terra ACG z 1991 roku, który stanowił podstawę dla przyszłych butów do biegania w terenie. Skorzystał również z tej samej zabawnej i pomysłowej reklamy, z której znana była linia ACG. Jeden z plakatów z czasów premiery zawierał wiersz napisany z perspektywy buta. Wymieniono w nim solidne cechy Terra Humara, stwierdzając takie rzeczy, jak "mam agresywną podeszwę zewnętrzną, która uwielbia się trzymać", "moje jednostki Air-Sole w przedniej części stopy i pięty są miękkie" i "woda nie lubi towarzystwa moich nieabsorbujących materiałów". Kończą się słowami "Jestem Air Terra Humara. Nazwy też nie mogą mnie zranić".

Ulubieniec celebrytów

Pierwsze wersje kolorystyczne Fogg's Air Humara i Air Terra Humara były oparte na rowerach górskich i innej odzieży outdoorowej, wykorzystując ciemne, ziemiste odcienie, które pomogły ukryć brud zebrany podczas przebywania w żywiołach. Chociaż nadało im to atrakcyjną estetykę, oba modele były przede wszystkim funkcjonalne, więc zaskoczeniem było, gdy zaczęły być adoptowane jako buty codzienne, w szczególności Terra Humara, które zyskały sławę wśród celebrytów, ponieważ były noszone przez gwiazdy muzyki, takie jak Courtney Love i Brittany Spears. Nikt nie był tym bardziej zaskoczony niż Fogg, który będąc nowicjuszem w branży obuwniczej, nigdy nie rozmawiał o swoich kreacjach z osobami niebędącymi biegaczami, ponieważ spodziewał się, że tylko biegacze trailowi będą zainteresowani ich zakupem. Projektant był jeszcze bardziej zaskoczony, gdy Vogue zwrócił się do niego z prośbą o artykuł redakcyjny na temat butów do biegania w terenie, które stały się sneakersami lifestyle'owymi. Opublikowany w maju 1998 roku artykuł zagłębiał się w proces projektowania Fogga, przedstawiając jego niekonwencjonalne pochodzenie, ekscentryczne pomysły i płodny dorobek twórczy. Ujawniono również inną inspirację dla buta - wewnętrzne działanie zegarka Swatch - i podkreślono fakt, że Terra Humara można było zobaczyć na słynnych stopach w Nowym Jorku i Los Angeles. Ten artykuł pomógł pokazać, że Fogg może odnieść sukces jako projektant obuwia, a Nike zaczęło mu bardziej ufać. Co więcej, był to ważny moment dla Nike, ponieważ udowodnił, że marka posiada niezbędne doświadczenie, aby skutecznie łączyć modę i funkcjonalność.

Szczęśliwa interwencja

Ta nieoczekiwana uwaga sprawiła, że biegacze trailowi Fogga odnieśli niesamowity sukces pod koniec lat 90. i na początku XXI wieku - fakt ten jest jeszcze bardziej niezwykły, biorąc pod uwagę, że Humara prawie nie przeszła fazy rozwoju. Podczas wczesnego procesu projektowania Foggowi powiedziano, że powinien przerwać pracę nad butem, ponieważ deweloperowi się on nie podobał. Na szczęście kierownik ds. marketingu Fogga wierzył w Air Humara, trzymając się jego projektu i zapewniając, że zostanie on dopuszczony do produkcji. Gdyby tak się nie stało, nie byłoby ani Humara, ani Terra Humara, a buty do biegania w terenie Nike rozwinęłyby się w zupełnie innym kierunku. Biorąc pod uwagę popularność obu sylwetek, jest to prawie nie do pomyślenia, że mogło się to zdarzyć, zwłaszcza biorąc pod uwagę ich długotrwały sukces, który widział je zanikające i powracające wiele razy w ciągu ostatnich dziesięcioleci.

Powrót w nowym tysiącleciu

Podczas gdy wczesne lata Humara były przerywane występami celebrytów, to właśnie współpraca przyniosła jej długoterminowy sukces. W 2002 roku potężny zespół HTM, w skład którego wchodzili założyciel Fragment Design Hiroshi Fujiwara, wizjonerski projektant Tinker Hatfield i przyszły dyrektor generalny Nike Mark Parker, dostarczył dwie lifestylowe wersje kolorystyczne Terra Humara z eleganckimi skórzanymi cholewkami, które pomogły sylwetce zdobyć popularność w nowym tysiącleciu. Następnie w 2006 roku pojawiła się bardziej ziemista Terra Humara, pomysłowo znana jako Trumara po swoim partnerze: butiku streetwearowym i sneakerowym True. Nike ponownie wypuściło tę kolorystykę laser camo w 2009 roku, aby uhonorować 13. rocznicę powstania marki z San Francisco, a grono fanów butów nadal rosło.

Współpraca i powroty

Wszystko to posłużyło do przeniesienia nazwy Humara do 2010 roku, kiedy to znany ekspert i entuzjasta sneakersów Gary Warnett opisał Petera Fogga jako jednego z największych projektantów Nike. Jednak to współpraca z Supreme w 2017 roku naprawdę przyspieszyła odrodzenie Air Humara . Skateboardowa marka lifestyle'owa wypuściła cztery wersje kolorystyczne modelu Air Humara 17, trzy w żywych odcieniach Blue Lagoon, Action Green i Fire Pink, a czwartą w eleganckiej wersji Triple Black. Każdy z nich został zaprezentowany w tradycyjnej konstrukcji, z odblaskowymi materiałami 3M dodanymi do palców i pięty, aby uczynić je jeszcze bardziej praktycznymi. Zapoczątkowało to zupełnie nową gamę Humaras, ponieważ biegacz trailowy wykorzystał rosnący trend na funkcjonalne buty outdoorowe, którego kulminacją była kolejna współpraca w 2022 roku. W tym przypadku Nike połączyło siły z luksusową francuską marką modową Jacquemus, aby stworzyć dwie eleganckie, pokryte skórą edycje - jedną w wdzięcznym kolorze Light Bone, a drugą w bogatym Ale Brown - o minimalistycznym wyglądzie, którego przykładem są niewielkie złote swooshe zdobiące ich boki. Następnie pojawiła się żywa kolorystyka Pink Flash, której całkowicie różowa cholewka pokryta była siateczką i ozdobiona tymi samymi eleganckimi efektami brandingowymi, co poprzednie dwa projekty Nike x Jacquemus. Następnie, w 2023 roku, Air Terra Humara powróciły dzięki współpracy z Undefeated. Sklep sneakersowy i marka odzieżowa z miłością odtworzyły oryginalne buty w dwóch wersjach kolorystycznych: Black i Archaeo Brown, z których oba zawierają własne odblaskowe detale. Gumowy zapiętek i nakładka na palce miały szorstką, siatkową teksturę nieco podobną do opony motocyklowej, co było ukłonem w stronę oryginalnej inspiracji Fogga, a slogan marki Play Dirty pojawił się w tym samym miejscu, co logo na sneakersach HTM, które były dostępne w pierwszym sklepie Undefeated, gdy został założony w 2002 roku. Na początku 2024 roku pojawiły się dwie kolejne wersje kolorystyczne - uderzająco turkusowa Light Menta i wyrafinowana Cargo Khaki - z których obie zawierały również te unikalne detale projektowe.

Wyjątkowe dziedzictwo

Chociaż Nike Air Humara były dopiero drugimi butami, nad którymi Peter Fogg kiedykolwiek pracował, odniosły one ogromny sukces, który poszerzył atrakcyjność Nike, rozpoczynając wiele dekad prosperity zarówno dla marki, jak i projektanta. Po 6 latach pracy w dziale biegowym Nike, gdzie stworzył inne świetne buty do biegania w terenie, takie jak Sertig i Albis, Fogg przeszedł do pracy w działach ACG, odzieży sportowej i koszykówki, udowadniając swoją wszechstronność, tworząc kultowe projekty, takie jak Pegasus 2002 i Hyperdunk 2013, stając się jednym z najbardziej znanych projektantów marki. Niemniej jednak, Humara i Terra Humara pozostają jednymi z jego najlepszych sylwetek w historii dzięki imponującej konstrukcji, która zachęca użytkownika do poszukiwania przygód. Dziś ich dziedzictwo żyje, ponieważ kultowi pasjonaci sneakersów i biegacze trailowi nadal je kolekcjonują, częściowo ze względu na ich możliwości techniczne i modną estetykę, ale także ze względu na wciągającą historię ich legendarnego twórcy.